بارقههای امید و آزادی و شکوفه استقلال خواهی و میدانداری مردم و آرمانهایشان در بهار اسلامی که براستی و درستی عنوان بیداری اسلامی را بر خود گرفته موقعیت مناسب و مهمی است برای سنجش زمینههای پدیدار شدن این حرکت مواج مردمی که در برخی نقاط به بار نشسته و در تعدادی از مناطق هم به حول و قوه الهی به زودی به بار خواهد نشست.
اینکه با تأمل بر عقبه و صبغه این حرکتهای بزرگ و حیرت آور و تأثیرگذار به کاتالیزورها و عناصر و مولفههای ظهور و بروز آنها برسیم میتواند نقش موثری در شناخت خاستگاه و آینده این وقایع داشته باشد.
بی تردید مولفههای زیادی به پدیدارشدن این روند انجامیده؛ از ظلم و تباهی ناشی از حکومتهای فاسد دیکتاتوری و وابسته به غرب گرفته تا مشکلات و مصائب مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی حاکم بر این جوامع.که خود این وضعیت هم به نوعی محصول همان فاکتور اول است.
آنچه مسلم است عنصری که بیش و پیش از همه موارد دیگر بر این حرکتهای اجتماعی موثر بوده و نقش اصلی را ایفا میکرده موضوع اسلام خواهی و نیاز مردم جوامع اسلامی به برپایی تام و تمام قواعد و احکام و روح اندیشه اسلامی بر ارکان مختلف زندگی اجتماعی شان بوده که در سایه حکومتهای فاسد و دیکتاتوری وابسته، این مسئله مهم و حیاتی مغفول مانده و از دست رفته بود.
در واقع میتوان گفت؛ مردم مسلمان، رسیدن به آزادی و استقلال و وضعیت بهتر را در همه عرصههای حیات اجتماعی شان،ذیل اندیشه اسلامی و زیر پرچم دین مبین میخواهند و میشناسند.
همین هم باعث میشود تا از ابتدای حرکتهای انقلابی و شروع خروش مردمی در سراسر کشورهای عربی، شاهد باشیم که آنچه در صف اول و بر زبان انقلابیون جاری و ساری است، شعارهای دینی و البته انقلابی باشد و البته برگزاری نماز جماعت؛ که این خود نشان مهم و پرچم برافراشته ای بود برای اعلام موضع اصلی و خواست اولیه و جدی مردم.
* نقش تربیت دینی و انقلابی
اما یکی از زاویههای اصلی و عقبههای مهم و زمینههای جدی این حرکتهای انقلابی که یکی پس از دیگری در کشورهای عربی رخ داده و میدهد، نقش خانواده و تربیت دینی و انقلابی است که بی تردید نمی توان و نباید آن را به عنوان عنصری اصلی از نظر دور داشت.
جوانانی که طی سال گذشته و نیز در این روزها در کشورهای مختلف عربی به خیابانها آمدند و از هیچ چیزی نهراسیدند و فریاد انقلاب و اسلام خواهی سردادند در دامان مادران و در محیط خانوادههایی رشد یافتهاند که اگرچه در طول سالهای متمادی و طولانی طعم تلخ دیکتاتوری و وابستگی را چشیدند و تحمل کردند، اما همیشه به سان آتش زیر خاکستر و انبار باروتی بودند که به جرقه ای نیاز داشت تا برآشوبد و برافکند و بنیان ظلم و دیکتاتوری و استبداد و وابستگی را براندازد.
خانوادههایی که سالها حکومت فرعونها را، استخوان بر گلو و خار در چشم گذراندند و به بهار اسلامی رسیدند و با خروش انقلابیون، به بیداری و صبح نائل آمدند.
عنصر تربیت دینی و روح اسلام انقلابی همان چیزی است که در سایه ایمان قلبی در وجود خانوادههای مردمان کشورهای عربی وجود داشته و اینک به غلیان و تبلور رسیده و موج بیداری و خروش ناشی از آن سراسر منطقه و همه کشورهای عربی را در بر گرفته است.
همان طور که شاهد بودیم در طی مدتی کوتاه، همه این مناطق، یکی پس از دیگری، به موج انقلاب و بیداری اسلامی پیوستند و مردم پرشور و جوانان مقاوم و برخاسته، طومار فرعونهای زمان را در هم پیچیدند. در حالیکه حتی به مخیله کسی هم خطور نمی کرد که انقلابهای مردمی در بیداری اسلامی اینقدر زود و به سرعت به بار نشیند و حکومتهای خودکامه چندین دهه ای را از پایه ویران نماید.
و این از شگفتیهای ایمان قلبی و باورهای اعتقادی و البته تربیت انقلابی است که کارهای به ظاهر ناممکن را مقدور و شدنی میسازد و یک شبه ره صد ساله میپیماید.
شبیه این مسئله را در انقلاب اسلامی ایران هم شاهد بودهایم. با مرور تاریخ انقلاب و آنچه بر انقلابیون و در رأس آنها حضرت امام خمینی (ره) گذشته بود بر این موضوع اشراف مییابیم که در آغاز حرکت نهضت انقلابی امام هم بسیاری از افراد بودند که کوچکترین اقدامات علیه رژیم سفاک خودکامه را ناشدنی و غیرممکن میپنداشتند و حتی امام را از این کارها برحذرمی داشتند.
اما امام با توکل بر خدا و با اتکا به روح ایمان مردم و قدرت شکست ناپذیر دیانت و وحدت آحاد افراد جامعه حول محور دین و آیین حرکت خود را پایه ریزی و آغاز نمود و این اندیشه قوی و پایه مستحکم ایمانی باعث شد تا بزرگترن انقلاب قرن به رهبری ابر مرد تاریخ و به مردمی ترین شکل ممکن به وقوع بپیوندد.
یکی از فرازهای مهم در طول نهضت انقلابی امام و از دقایق فکری و بیانهای ماندگار ایشان در مدت رهبری انقلاب در سالهای مقاومت، جمله ای است که ایشان در سالهای پیش از پیروزی انقلاب بر زبان راندند و یکی از نشانههای حقیقی و جدی در اندیشه و فکر انقلابی شان و در عین حال یکی از دوراندیشیهای حیرت آور خود را مبتنی بر ایمان قلبی، رونمایی کردند آنجا که فرمودند «سربازان من اکنون در گهواره ها هستند».
این جمله را امام در سالهای آغازین نهضت بر زبان راندند و نوید تربیت نسلی را دادند که به پیروزی انقلاب رهنمون خواهد شد و شکوفههای استقلال و آزادی را برای مردم ایران به ارمغان خواهد آورد.
در واقع جمله ناب و دوراندیشانه و زیرکانه و رندانه امام اشاره به عنصر «تربیت» خانوادگی فرزندانی دارد که در آینده ای نه چندان دور علمداران انقلاب خواهند شد و بزرگترین رویداد قرن را به سرانجام خواهند رساند.
ارزش و اهمیت تربیت خانوادگی و نسلی که در دامان خانواده رشد خواهند کرد و با آموزهای خود میتوانند بزرگترین رویدادهای تاریخی را رقم بزنند از چنین جمله و چنان اندیشه ای گویا و جویاست.
آنچه طی چند سال گذشته در کشورهای عربی هم شاهد بوده ایم مشابهتهای فراوانی با حرکت انقلابی مردم ایران اسلامی در سال 57 دارد.
و برای توجه و تنبه به این حقیقت و واقعیت، نه تنها اذعان دوست و دشمن به این موضوع، بلکه تمرکز بر ریشههای فکری و زمینههای تربیتی و صبغه و سابقه انقلابهای مردمی با پشتوانه اندیشه اسلامی، یاری رسان است.
یکی از مقامات ارشد آمریکایی در روزهای آغازین حرکتهای مردمی در کشورهای عربی گفته بود که « این صداها برای من آشناست» و اضافه کرده بود که « من صدای انقلاب 1979 ایران را از حلقوم مردم کشورهای عربی میشنوم».
و فراموش نکنیم حرکت مردم انقلابی مصر در روزهای اولیه به بار نشستن انقلابشان را در هجوم به سفارت رژیم صهیونیستی و ویران کردن دیوار حائل آن.
وقتی مجموعه این زمینههای فکری و وقایع مختلف را همچون قطعات یک پازل، کنار هم قرار میدهیم به تصویر روشن و قابل تأملی میرسیم که گویای همان حقیقتی است که برخی از مقامات آمریکایی با ترس و واهمه به آن اشاره کرده بودند و آن نقش تربیت و اندیشه اسلامی- انقلابی به عنوان فصل مشترک همه قیامهای آزادی خواهانه مردم مسلمان سراسر جهان است که بیداری اسلامی را برای مردم کشورهای منطقه فراهم آورده.
آری؛ بارقههای امید و آزادی و شکوفه استقلال خواهی و میدانداری مردم و آرمانهایشان در بهار کشورهای عربی که براستی و درستی عنوان بیداری اسلامی را بر خود گرفته موقعیت مناسب و مهمی است برای سنجش زمینههای پدیدار شدن این حرکت مواج مردمی که در برخی نقاط به بار نشسته و در تعدادی از مناطق هم به حول و قوه الهی به زودی به بار خواهد نشست. انشاءالله تعالی!